VALANGST NA HEUPOPERATIE

Jaarlijks worden in Nederland 15.000 ouderen (55 jaar of ouder) opgenomen in het ziekenhuis in verband met een heupfractuur. Na de operatie kunnen patiënten thuis of in een instelling (verpleeghuis) revalideren. Ondanks een revalidatieprogramma, bereiken veel patiënten na de revalidatie niet het ‘oude’ niveau van functioneren. Zij blijven beperkt in hun dagelijkse functioneren en sociale activiteiten.

Kenmerkend voor revalidatieprogramma's is eigenlijk, dat deze niet gestandaardiseerd aanwezig zijn. Er is veel onduidelijk over intensiteit en kwaliteit van therapie. Bovendien is deze groep patiënten niet te vergelijken met andere groepen, zoals de patiënten die electieve operaties (totale heup of knieprothese) ondergaan. Onderzoek heeft laten zien dat er veel factoren van invloed zijn op herstel, waarvan het grootste deel, onder andere leeftijd en comorbiditeit, niet te beïnvloeden zijn. Jan Visschedijk (specialist ouderengeneeskunde, verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum) heeft onderzoek gedaan naar het voorkomen van valangst bij deze groep.

Ouderen die zijn gevallen en een heup hebben gebroken zijn namelijk vaak angstig om weer te vallen. Hierdoor bewegen zij minder en gaan activiteiten verminderen. Dit heeft dus invloed op de kwaliteit van leven.

In de periode dat ik werkzaam was op een afdeling orthopedische revalidatie, merkte ik dit probleem heel sterk. Door positief te motiveren, en daarmee geleidelijk meer zelfvertrouwen te geven in het bewegen, zag ik betere resultaten. Om die reden vond ik het leuk mee te werken aan een grote studie, die de effectiviteit van een interventie gericht op reduceren van valangst, wilde onderzoeken. In deze studie worden fysiotherapeuten getraind in principes van de cognitieve gedragstherapie. Het belangrijkste onderdeel is gebaseerd op ‘guided exposure’, waarbij volgens een vast stappenplan de patiënt geleidelijk wordt blootgesteld aan zijn angst om te lopen.

Omdat voor iedereen de ervaren angst op een ander niveau ligt, worden individuele doelen geformuleerd. Hiermee wordt stapsgewijs het zelfvertrouwen vergoot en neemt de angst af. Mijn inbreng in dit onderzoek was in eerste instantie adviserend in de opzet. Daarna heb ik de medewerkers, die verantwoordelijk waren voor het verzamelen van gegevens, getraind in het uitvoeren van een aantal fysiotherapeutische testen. Tevens heb ik zelf gegevens verzameld. De fase van het verzamelen van gegevens is inmiddels gestopt -- er zijn nog enkele patiënten opgenomen voor revalidatie. De verwachting is dat de eerste resultaten in het najaar bekend zijn!

Categorie: Behandeling

01/02/2017